20–22 Ekim 2025 tarihleri arasında düzenlenen 5. İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Sudan Sorumlu Bakanlar Konferansı, Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde su alanında İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyesi ülkeleri arasında işbirliğini güçlendirmek amacıyla gerçekleştirildi. İİT üye ülkelerinde su güvenliği, sürdürülebilir kalkınma, su yönetimi, iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkileri gibi öne çıkan konularda ortak bir anlayışın geliştirilmesi ve suyla ilgili problemlere çözüm önerilerinin tartışıldığı konferansın ana teması “Vizyondan Etkiye” oldu.
2012 yılında İstanbul’da gerçekleştirilen 2. İİT Sudan Sorumlu Bakanlar Konferansı’nda kabul edilen Su Vizyonu temel alınarak; ülkemizin öncülüğünde gerçekleştirilen 3. İİT Sudan Sorumlu Bakanlar Konferansı neticesinde kurulan İİT Su Konseyi ve 2018 yılında Mısır’da gerçekleştirilen 4. Konferans ile 2. İİT Su Konseyi toplantısında kabul edilen kararlar ve uygulama planları doğrultusunda yeni dönemde yapılması planlanan somut adımlar görüşüldü.
İİT kurumları olan İslam Kalkınma Bankası (IsDB), SESRIC ve COMSTECH tarafından sunulan teknik raporlar aracılığıyla, su alanındaki mevcut finansman olanakları, bilgi paylaşımı ve inovasyon kapasitesinin güçlendirilmesi konularında güncel veriler paylaşıldı. Özellikle SESRIC tarafından hazırlanan 2025 İİT Su Raporu, üye ülkelerdeki yenilenebilir su kaynaklarının ve su verimliliğinin durumuna ilişkin kapsamlı analizler içerdi.
Bakanlığımız adına SUEN ve AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü uzmanları ile Dışişleri Bakanlığı temsilcilerinin katıldığı toplantıda ülkemiz, konferans marjında 20-21 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilen Kıdemli Memurlar Toplantısında ve Bakanlar Oturumunda başkan yardımcılığı görevini üstlendi ve taslak karar metninin hazırlanmasına aktif katkı sağladı.
22 Ekim 2025 tarihinde gerçekleştirilen Bakanlar Konferansında ülkemiz adına konuşan Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Sayın Ebubekir Gizligider, suyun yalnızca bir doğal kaynak değil, “yaşamın, refahın ve barışın temeli” olduğunu vurguladı. Sayın Gizligider, “İslam medeniyeti suyu bir emanet olarak görür. Bizim inancımızda su sadakadır, su adalettir, su emanettir. Dolayısıyla suyu yönetmek sadece mühendislik değil, aynı zamanda ahlaki bir sorumluluktur.” ifadelerini kullandı.
Bakan Yardımcısı Gizligider, Türkiye’nin ulusal düzeyde yürüttüğü Su Verimliliği Seferberliği, Ulusal Su Planı, Havza Yönetim Planları ve Atık Su Yeniden Kullanım Programı gibi girişimlerle suyun etkin ve sürdürülebilir yönetimini önceliklendirdiğini belirtti. Tarımsal üretimde su mevcudiyetine göre planlama modelinin uygulandığını, bunun da üretim verimliliğini ve iklim direncini artırdığını ifade etti. Türkiye’nin İİT bünyesinde, ortak politikaları güçlendirmek ve teknik işbirliğini geliştirmek amacıyla “İİT Su İşbirliği Çerçeve Gündemi” ve buna bağlı “İİT Su İşbirliği Girişimi” oluşturulmasını önerdiğini aktaran Gizligider, bu yapının üye ülkeler arasında finansman, kapasite geliştirme ve teknoloji paylaşımında koordinasyon sağlayacağını söyledi. Türkiye’nin su diplomasisi anlayışını sınıraşan sularda ortak sorumluluk ve işbirliği olarak açıklayan Bakan Yardımcımız ayrıca Gazze’de yaşanan insani krize de değinerek temiz suya erişimin engellenmesinin uluslararası hukukun ihlali olduğunu vurguladı. Türkiye’nin, BM kuruluşları ve İslam Kalkınma Bankası ile işbirliği içinde Gazze’nin su altyapısının onarımı için çalışmaya hazır olduğunu belirtti. Konuşmasının sonunda, tüm üye ülkeleri ülkemizde düzenlenecek 3 önemli etkinliğe davet eden Gizligider;
· 28 Kasım 2025’te İstanbul’da, Sayın Hanımefendi Emine Erdoğan’ın himayelerinde düzenlenecek “Gıda ve Su İsrafını Önlemek – Geleceği Korumak” başlıklı Yüksek Düzeyli Panel,
· 5-6 Mayıs 2026 tarihlerinde İstanbul’da Bakanlığımız ve Dışişleri Bakanlığı koordinasyonunda gerçekleştirilecek 5. İstanbul Uluslararası Su Forumu ile
· 2027 yılında Ülkemizin IWRA Dünya Su Kongresi’ne ev sahipliği yapacağını duyurdu.
Konferans sonunda kabul edilen kararlar ile suyun kalkınmadaki önemi, finansmanı, teknolojik dönüşüm ve inovasyon konularında İİT ülkeleri arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi ile ilgili ortak bir anlayış geliştirilirken, 2025-2027 dönemi İİT Su Konseyi yapısı belirlendi. Ülkemizin Asya grubundan seçildiği İİT Su Konseyi üye ülkeleri arasında Irak, Mısır, İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Filistin, Pakistan, Suudi Arabistan, Gambiya, Burkina Faso, Nijer ve Gabon ile İİT Genel Sekreterliği ve ilgili İİT kuruluşları yer aldı. 5. İİT Sudan Sorumlu Bakanlar Konferansı İİT üyesi ülkelerin su politikalarında ortak vizyon ve dayanışma çerçevesinde yeni bir dönemin başlangıcını temsil etti.
